Azbest to nazwa handlowa włóknistych minerałów naturalnie występujących w przyrodzie które pod względem chemicznym są uwodnionymi krzemianami różnych metali. Włókna azbestu są najcieńszymi włóknami występującymi w przyrodzie, są praktycznie niezniszczalne, a ich kumulowanie się w płucach powoduje pojawienie się chorób: pylicy, raka płuc, zmian opłucnowych czy międzybłoniaka opłucnej. Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem wdychania włókien zawieszonych w powietrzu, które przedostają się do pęcherzyków płucnych i mogą atakować tkankę płucną.
Azbest był znany już w starożytności. Postrzegany był on wtedy jako jedwab tajemniczego świata minerałów i posiadał wiele nazw: kamień bawełniany, len kamienny, skalny oprzęd i płótno niepalne. W średniowieczu alchemicy przydawali mu magiczne właściwości głosząc, że stanowi on owłosienie ogniotrwałych salamander. Materiał wydawał się idealny, dlatego po roku 1950 produkcja wyrobów zawierających azbest nabrała tempa. Azbest ma wiele zalet takich jak: odporność na działanie bardzo wysokich temperatur, mrozu, kwasów i substancji żrących, wody morskiej, a przy tym jest giętki i wytrzymały. Dodatkowo jest dźwiękochłonny, ma niskie przewodnictwo cieplne i elektryczne, jest sprężysty, łatwo łączy się z innymi materiałami oraz można z niego prząść włókna. Był on uznawany za doskonały materiał do lat 80 ubiegłego wieku, kiedy to została udowodniona rakotwórczość azbestu. Szkodliwość tego materiału nie wynika z jego składu chemicznego, ale tkwi w jego włóknistej strukturze.
Zagrożenie ze strony azbestu jest często bagatelizowane ze względu na mikroskopijną wielkość włókien, które są niewidoczne dla ludzkiego oka, oraz długotrwały i utajony rozwój choroby. Nie istnieje bezpieczna granica stężenia włókien we wdychanym powietrzu, przy zachowaniu której nie występuje międzybłoniak opłucnej, jednakże uważa się, że znaczne ryzyko występuje przy masywnych narażeniach.
Jeśli jesteś właścicielem lub zarządcą nieruchomości, w której wykorzystywane są wyroby zawierające azbest musisz dokonać inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest poprzez sporządzenie spisu z natury. Obowiązek oceny stanu i określenia możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest wynika z aktów wykonawczych ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Zgodnie z długofalowym programem wycofywania azbestu z gospodarki, jak i obowiązującym stanem prawnym, wykorzystywanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest dopuszcza się w użytkowanych instalacjach (rozumie się przez to również budynki) lub urządzeniach nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2032 r. Ustawą z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest od 1998 r. został wprowadzony w życie formalny zakaz stosowania azbestu i wyrobów zawierających azbest.
EKODORADCA Gminy Psary
